Co zrobić z zaparciem po zabiegu jest określane na podstawie jego rodzaju, złożoności i kondycji fizycznej pacjenta. Zaparcie po cholecystektomii W złożonych procesach trawiennych, które występują w ludzkim ciele, pęcherzyk żółciowy odgrywa bardzo ważną rolę.Żółć, która gromadzi się w woreczku żółciowym i trafia do
Znieczulenie jest szeregiem działań medycznych, które ma na celu wprowadzenie pacjenta w stan bezbolesności. Znieczulenie wykonuje zazwyczaj lekarz anestezjolog, ale niektórych przypadkach znieczulenie miejscowe może być również przeprowadzane przez chirurga czy stomatologa. Rodzaj znieczulenia jest dobierany przede wszystkim w zależności od rodzaju operacji czy zabiegu diagnostycznego oraz do stanu zdrowia pacjenta i chorób współistniejących. spis treści 1. Znieczulenie podpajęczynówkowe Przebieg znieczulenia podpajęczynówkowego i jego skuteczność Znieczulenie podpajęczynówkowe jednostronne Jakie zabiegi wykonywane są w znieczuleniu podpajeczynówkowym? Przeciwwskazania do wykonania znieczulenia podpajęczynówkowego Powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego 2. Znieczulenie zewnątrzoponowe Przebieg znieczulenia zewnątrzoponowego Wskazania do zastosowania znieczulenia zewnątrzoponowego Przeciwwskazania do wykonania znieczulenia zewnątrzoponowego Powikłania znieczulenia zewnątrzoponowego Znieczulenie zewnątrzoponowe podczas porodu Ból pooperacyjny rozwiń 1. Znieczulenie podpajęczynówkowe Znieczulenie podpajęczynówkowe jest rodzajem blokady centralnej, w którym lek znieczulenia przewodowego podawany jest w bezpośrednie sąsiedztwo rdzenia kręgowego (do worka oponowego, bezpośrednio do płynu mózgowo-rdzeniowego). Efektem jego działania jest odwracalna blokada przewodnictwa bodźców w korzeniach nerwowych, co skutkuje blokadą czuciową, ruchową i współczulną. Zobacz film: "Przeciwwskazania do znieczulenia zewnątrzoponowego" Zasięg blokady czuciowej określany jest dermatomami odpowiadającymi obszarom skóry unerwionym czuciowo przez nerwy segmentu rdzenia kręgowego. Blokada czuciowa oceniana jest na podstawie wrażliwości pacjenta na bodźce związane z różnicą temperatury (ciepło, zimno), czuciem dotyku i bólu. Blokada ruchowa powstaje w wyniku zahamowania przewodnictwa w nerwach ruchowych. Blokada współczulna jest związana z zahamowaniem przewodnictwa w przedzwojowych włóknach współczulnych. W efekcie w czasie tego znieczulenia w obszarze znieczulonym pacjent nic nie czuje: nie ma czucia dotyku, czucia temperatury, a zwłaszcza nie odczuwa jakiegokolwiek bólu. Nogi pacjenta są jakby zdrętwiałe, nie może nimi poruszać, odczuwa w nich przyjemne ciepło. Bezpieczeństwo tego znieczulenia polega także na tym, że wszystkie struktury nerwowe nie są niszczone poprzez przecinanie igłą, tylko rozsuwane na boki. Znieczulenie to wykonywane jest jedynie w okolicy lędźwiowej. Wykonywanie nakłucia na poziomie lędźwiowym kręgosłupa, na wysokości nie wyższej niż kręgi L3 i L4, pozwala uniknąć przypadkowego nakłucia rdzenia kręgowego i wiążących się z tym następstw (rdzeń kręgowy kończy się wyżej, a następnie przechodzi w tak zwany koński ogon). W porównaniu do znieczulenia zewnątrzoponowego działa ono szybciej. Najczęściej metoda ta wykorzystywana jest przy cesarskich cięciach i operacjach w obrębie dolnej części jamy brzusznej i krocza. Przebieg znieczulenia podpajęczynówkowego i jego skuteczność Przed przygotowaniem do operacji należy zostać do zabiegu zakwalifikowanym przez anestezjologa, czyli lekarza, który będzie dokonywał znieczulenia podczas zabiegu. W tym celu lekarz w pierwszej kolejności zbierze dokładny wywiad, w którym zapyta o reakcje alergiczne i tolerancję stosowanych środków znieczulających i przeciwbólowych. Lekarz zapyta również o przebyte choroby, stosowane obecnie leki, wagę i wzrost. W następnej kolejności konieczne jest przeprowadzenie badania fizykalnego (z oceną uzębienia, szyi, ruchomości kręgosłupa, zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa). Wskazana jest również ocena parametrów laboratoryjnych. Po ustaleniu najkorzystniejszej metody znieczulenia anestezjolog przedstawia swoje propozycje pacjentowi. Lekarz wyjaśnia pacjentowi również szczegóły postępowania przed, podczas i po znieczuleniu. Zapoznaje z czynnikami ryzyka i przedstawia ewentualne metody postępowania. Ostateczny wybór metody znieczulenia następuje po uzgodnieniu jej z pacjentem – pacjent musi wyrazić świadomą pisemną zgodę na znieczulenie. Ten etap jest niezbędny w celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas operacji. Przed operacją wykonywane są przynajmniej podstawowe badania: oznaczenie grupy krwi, morfologii, parametrów krzepnięcia, wykonywane jest zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej oraz EKG serca. Jeżeli operacja wykonywana jest w trybie planowym, wskazane jest również wyleczenie możliwych ognisk infekcji – na przykład próchniczych zębów. W trybie planowym warto rozważyć również szczepienie przeciwko WZW B. Po zbadaniu przez lekarza anestezjologa pacjent jest oceniany wg skali ASA (Amerykańskie Towarzystwo Anestezjologów). Skala ta opisuje stan ogólny pacjenta poddawanego znieczuleniu. Skala jest pięciostopniowa. I. Pacjent nieobciążony chorobami, poza schorzeniem będącym przyczyną operacji. II. Pacjent obciążony niewielką lub średnio-ciężką chorobą ogólnoustrojową, bez współistnienia zaburzeń czynnościowych – na przykład stabilna choroba wieńcowa, wyrównana cukrzyca, wyrównane nadciśnienie tętnicze. III. Pacjent obciążony poważną chorobą ogólnoustrojową – na przykład zdekompensowana cukrzyca. IV. Pacjent obciążony poważną chorobą ogólnoustrojową stale zagrażającą życiu. V. Pacjent bez szans przeżycia 24 godzin – niezależnie od sposobu leczenia. Niekiedy przed kwalifikacją do operacji oprócz konsultacji anestezjologicznej muszą odbyć się inne konsultacje lekarzy specjalistów – dochodzi do tego w sytuacjach, gdy pacjent choruje na schorzenia, którymi na co dzień anestezjolog się nie zajmuje. Podczas oczekiwania na operację pacjent jest zwykle informowany, jak powinien się do niej przygotować. Informacji tych udziela także lekarz, który kieruje na zabieg. W tygodniu poprzedzającym badanie nie należy przyjmować leków zawierających aspirynę oraz rozrzedzających krew. Jeżeli w leczeniu mają zastosowanie pochodne kumaryny, konieczne jest odstawienie farmakoterapii około tydzień przez operacją, a w zastępstwie do leczenia lekarz przepisze zastrzyki podskórne zawierające heparynę drobnocząsteczkową. Preparaty te są dostępne w jednorazowych ampułkostrzykawkach, a ich podanie jest bardzo proste. Po operacji będzie możliwe powrócenie do poprzedniej terapii. Również w okresie okołooperacyjnym zmianie może podlegać leczenie cukrzycy - często, jeżeli leczenie przebiega przy użyciu leków doustnych, konieczne może okazać się czasowe leczenie za pomocą insuliny. Po kwalifikacji do znieczulenia najpierw pacjent zostaje przewieziony do sali przygotowawczej lub operacyjnej. Niekiedy stosowana jest również premedykacja, polegająca na podaniu uspokajających leków doustnie. Znieczulenie podpajęczynówkowe wykonywane jest w sali spełniającej kryteria jałowości, podobnie warunki przygotowania miejsca wprowadzenia igły muszą być traktowane jak przygotowanie pola operacyjnego. Pacjent ma zakładane wkłucie obwodowe do żyły (venflon). Następnie konieczne jest przyjęcie odpowiedniej pozycji ciała najlepszej do wykonania znieczulenia rdzeniowego. Wkłucie odbywa się w dolnej części pleców. Pacjent kładzie się w pozycji na boku – głowa jest wtedy przygięta do mostka, kolana podciągnięte są do brzucha. Pacjent może mieć również zakładane znieczulenie w pozycji siedzącej. Siedzi wtedy na stole, pochylony nieco do przodu. Pozycja taka jest preferowana u osób bardzo otyłych. W następnej kolejności lekarz myje środkiem odkażającym okolicę pleców, w której zostanie wykonane nakłucie, które następnie zostaje obłożone jałowymi serwetami, by zminimalizować ryzyko przedostania się bakterii i drobnoustrojów chorobotwórczych do światła rdzenia kręgowego. Przed podaniem znieczulenia rdzeniowego konieczne jest znieczulenie miejscowe skóry nad kręgosłupem – środek znieczulający podawany jest w postaci zastrzyku - pacjent odczuwa niewielkie ukłucie skóry i niewielkie szczypanie. Po znieczuleniu miejscowym przez znieczuloną skórę jest prowadzona igła do środka, do przestrzeni podpajęczynówkowej. Igła służąca do wykonania znieczulenia jest delikatna. Wkłucie wykonuje się pomiędzy kręgami. Kolejno przebija się skórę, tkankę podskórną, trzy więzadła, które stawiają określony opór. Następnie przebija się oponę twardą i znajdujemy się w zamierzonym miejscu. Wprowadzenie igły do przestrzeni może być nieprzyjemne dla pacjenta, ale powinno być bezbolesne. Znieczulenie podpajęczynówkowe wykonywane jest bardzo cienkimi igłami o specjalnie skonstruowanym ostrzu, dzięki czemu więzadła są rozsuwane, a nie rozcinane. Igła wprowadzana jest o około 1-2 mm głębiej niż przy znieczuleniu zewnątrzoponowym (przebija ona oponę twardą). Następnie podaje się środek znieczulający do przestrzeni podpajęczynówkowej. Do przestrzeni podpajęczynówkowej podaje się kilkukrotnie mniejszą objętość leku aniżeli do przestrzeni zewnątrzoponowej. Znieczulenie zaczyna się rozwijać po około 5 minutach (często w chwili podania). Po 20 minutach od chwili podania pacjent jest znieczulony. W czasie znieczulenia podpajęczynówkowego pacjent raczej nie śpi. Gdy pożądane jest uzyskanie snu, wtedy znieczulenie podpajęczynówkowe jest łączone albo z sedacją (uzyskuje się wtedy uspokojenie pacjenta i płytki sen), albo z płytkim znieczuleniem ogólnym (uzyskuje się sen). Znieczulenie podpajęczynówkowe zapewnia doskonałą bezbolesność, natomiast sedacja uspokojenie pacjenta i sen. Znieczulenie podpajęczynówkowe jest znieczuleniem pewnym – to znaczy, że zawsze po podaniu uzyskujemy efekt przeciwbólowy. Czas trwania blokady wynosi przeciętnie od 1,5 do 3 godzin. Podczas znieczulenia podpajęczynówkowego monitoruje się stan pacjenta: ciśnienie krwi, tętno oraz inne funkcje organizmu. Płyny podaje się dożylnie, aby zapobiec odwodnieniu i niskiemu ciśnieniu krwi. Pacjent w trakcie podawania znieczulenia może znajdować się w pozycji siedzącej lub leżącej. Znieczulenie podpajęczynówkowe zwykle jest wykonywane poprzez pojedyncze nakłucie, rzadko wprowadza się cewnik do przestrzeni podpajęczynówkowej. Po zakończonym zabiegu pacjent jest przewożony na salę pooperacyjną lub na oddział, w którym wcześniej leżał. Pacjent po zabiegu musi pozostać w pozycji leżącej, zupełnie na płasko, przez okres kilku najbliższych godzin po zabiegu. Nie wolno podnosić głowy, wstawać ani siadać. Znieczulenie podpajęczynówkowe jednostronne W znieczuleniu podpajęczynówkowym jednostronnym możliwe jest uzyskanie znieczulenia tylko jednej strony ciała, na przykład operowanej kończyny dolnej. W tym samym czasie druga kończyna pozostaje nieznieczulona. Znieczulenie podpajęczynówkowe jednostronne w małym stopniu wpływa na układ krążenia pacjenta (znacznie rzadziej pojawia się spadek ciśnienia, które podczas zwykłego znieczulenia podpajęczynówkowe jest częste). Podczas wykonywania znieczulenia jednostronnego wymaga się od pacjenta pozostawania w pozycji bocznej, na chorej stronie przez okres około 20 minut, aż podany lek zwiąże się z odpowiednimi strukturami nerwowymi po znieczulanej stronie. Technika wykonania znieczulenia podpajęczynówkowego jednostronnego jest trudniejsza. Jakie zabiegi wykonywane są w znieczuleniu podpajeczynówkowym? Blokada podpajęczynówkowa jest idealnym znieczuleniem do operacji wykonywanych poniżej pępka. Do najczęstszych zabiegów wykonywanych w technice znieczulenia podpajęczynówkowego należą operacje ginekologiczno-położnicze, urologiczne. Ponadto operacje chirurgiczne w obrębie dolnego odcinka jamy brzusznej oraz operacje ortopedyczne. Poniżej przykłady zabiegów, w których może zostać zastosowane znieczulenie podpajęczynówkowe: Zabiegi ortopedyczne i chirurgiczne w obrębie kończyn dolnych; Artroskopia stawu kolanowego; Przezcewkowe wycięcie gruczołu krokowego; Zabiegi urologiczne w obrębie dolnych dróg moczowych; Litotrypsja (kruszenie) kamieni moczowych; Operacje przepuklin: udowej, pachwinowej, mosznowej; Operacje żylaków kończyn dolnych; Operacje w okolicy odbytu; Operacje ginekologiczne. Przeciwwskazania do wykonania znieczulenia podpajęczynówkowego Brak zgody pacjenta; Zakażenie w miejscu wkłucia – może skutkować wprowadzeniem drobnoustrojów do płynu mózgowo-rdzeniowego; Zaburzenia krzepnięcia krwi; Zakażenie ogólnoustrojowe; Niektóre schorzenia neurologiczne; Niewyrównana gospodarka wodno-elektrolitowa organizmu; Niewyrównane nadciśnienie tętnicze; Ciężkie wady wrodzone serca; Niestabilna choroba niedokrwienna serca; Zaawansowane zmiany w obrębie stawów kręgosłupa okolicy lędźwiowej. Powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego Znieczulenie podpajęczynówkowe jest zabiegiem bezpiecznym. Ze względu na miejsce wkłucia (czyli jedynie okolica lędźwiowa) nie ma możliwości uszkodzenia rdzenia kręgowego, gdyż tak nisko struktura ta nie sięga. Najczęściej pojawiające się objawy niepożądane to: Spadek ciśnienia tętniczego – jest to powikłanie dość częste, ale odpowiednie monitorowanie pacjenta pozwala uniknąć wystąpienia dolegliwości; spadek ciśnienia jest najbardziej odczuwalny dla pacjentów z wysokim ciśnieniem tętniczym. Bóle pleców w miejscu wkłucia o charakterze przemijającym, trwające 2-3 dni. Zaburzenia rytmu serca, w tym bradykardia. Nudności, wymioty. Zatrzymanie moczu. Popunkcyjne bóle głowy - powstają w wyniku nakłucia opony twardej i następującego później wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego do przestrzeni zewnątrzoponowej. Krwiak w okolicy, w której podaje się lek znieczulający, z towarzyszącymi ubytkami neurologicznymi – w praktyce powikłanie bardzo rzadkie, ale poważne. Popunkcyjne bóle głowy mogą się zdarzyć jedynie po znieczuleniu podpajęczynówkowym, bo tylko w tym znieczuleniu anestezjolog celowo punktuje oponę twardą, aby podać środek znieczulenia miejscowego do przestrzeni podpajęczynówkowej, która jest umiejscowiona za oponą twardą. W prawidłowo wykonanym znieczuleniu zewnątrzoponowym nie dochodzi do popunkcyjnch bólów głowy, ponieważ opona twarda pozostaje w trakcie znieczulenia nienaruszona. Popunkcyjne bóle głowy zdarzają się z różną częstotliwością. Częściej dotykają osób młodych i położnic. Ból taki może pojawić się od 24 do 48 h po wykonanym znieczuleniu. Najczęściej ból taki trwa 2-3 dni i samoistnie ustępuje. Do powstawania bólu głowy przyczynia się stosowanie grubych igieł punkcyjnych - im cieńsza igła punkcyjna, tym mniejsze prawdopodobieństwo powstania późniejszych dolegliwości. Znaczenie ma również rodzaj zakończenia igły. Jeżeli dojdzie do powstania popunkcyjnych bólów głowy, zastosowanie mają leki przeciwbólowe, konieczne jest również pozostawanie w pozycji leżącej. W niektórych przypadkach wykonuje się łatę zewnątrzoponową z krwi własnej pacjenta. Niektórzy anestezjolodzy zalecają leżenie na płasko przez okres kilku godzin po zabiegu i znieczuleniu. Dobór odpowiedniego rodzaju znieczulenia zależy od indywidualnej kwalifikacji pacjenta, w zależności od jego stanu klinicznego, jak również planowanego zabiegu. Bardzo ważne oprócz samego wykonania znieczulenia jest szczegółowe monitorowanie pacjenta prowadzone zarówno przez lekarza anestezjologa, jak i wyszkoloną pielęgniarkę. Ten typ znieczulenia jest najczęściej bezpieczny, a nawet w przypadku pojawienia się objawów niepożądanych często są one przemijające. Znieczulenie to jest często przeprowadzane w przypadku operacji zlokalizowanych poniżej pępka i pozwala na uniknięcie znieczulenia ogólnego. 2. Znieczulenie zewnątrzoponowe Znieczulenie zewnątrzoponowe polega na wprowadzeniu do przestrzeni zewnątrzoponowej (znajduje się w środku kręgosłupa) cienkiego polietylenowego cewnika średnicy około 1 mm. Następnie podaje się przez niego leki znieczulające, które łagodzą dolegliwości bólowe. Ten rodzaj znieczulenia należy do grupy tak zwanych blokad centralnych. Zarówno znieczulenie zewnątrzoponowe, jak i podpajęczynówkowe jest bardzo efektywną techniką zapewniającą głęboką i długotrwałą blokadę bez konieczności prowadzenia znieczulenia ogólnego. Znieczulenie zewnątrzoponowe jest również najbardziej skuteczną formą terapii bólu, także pooperacyjnego. Znieczulenie zewnątrzoponowe to najpopularniejsze znieczulenie przy porodzie. Zaletą znieczulenia zewnątrzoponowego jest to, że rodząca nie odczuwa bolesnych skurczów porodowych oraz że ten rodzaj znieczulenia pozwala odpocząć podczas przedłużającego się porodu, uspokoić się i skoncentrować na porodzie. W przypadku cesarskiego cięciaznieczulenie zewnątrzoponowe pozwala być przytomną i uśmierza ból po porodzie. Przebieg znieczulenia zewnątrzoponowego Oprócz chirurgicznej kwalifikacji do zabiegu, przed przygotowaniem do operacji każdego pacjenta czeka kwalifikacja anestezjologiczna przeprowadzana przez lekarza specjalistę. W tym celu lekarz w pierwszej kolejności zbierze dokładny wywiad. Podczas wywiadu lekarz będzie wypytywał o reakcje alergiczne i tolerancję stosowanych środków znieczulających oraz przeciwbólowych. Ważne są również przebyte choroby towarzyszące oraz stosowane przez pacjenta leki. W następnej kolejności lekarz przeprowadzi badanie fizykalne, szczególną uwagę zwróci na ocenę uzębienia, ruchomośź i budowę szyi, zmiany w obrębie kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa). Przed zabiegiem wskazana jest również ocena parametrów laboratoryjnych (morfologii, grupy krwi, elektrolitów, czasów krzepnięcia). W tym etapie ustalany jest również najkorzystniejszy dla danego pacjenta rodzaj znieczulenia. Następnie lekarz opisuje szczegóły postępowania przed, podczas i po znieczuleniu. Pacjent powinien zapoznać się również z czynnikami ryzyka zarówno operacji, jak i znieczulenia. Ostateczny wybór metody znieczulenia następuje po uzgodnieniu jej z pacjentem – konieczne jest wyrażenie przez pacjenta świadomej zgody. Ten etap jest koniecznym elementem w celu zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta podczas operacji. Przed operacją wykonywane są zazwyczaj podstawowe badania: oznaczenie grupy krwi, morfologii krwi obwodowej, parametrów krzepnięcia, poziomów elektrolitów, wykonywane jest zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej oraz badanie elektrogardiograficzne serca. Jeżeli operacja wykonywana jest w trybie planowym, wskazane jest również wyleczenie możliwych ognisk infekcji – na przykład próchniczych zębów. Po zbadaniu przez lekarza anestezjologa pacjent jest oceniany wg skali ASA (Amerykańskie Towarzystwo Anestezjologów). Skala ta opisuje stan ogólny pacjenta poddawanego znieczuleniu. Skala jest pięciostopniowa. I. Pacjent nieobciążony chorobami, poza schorzeniem będącym przyczyną operacji. II. Pacjent obciążony niewielką lub średnio-ciężką chorobą ogólnoustrojową, bez współistnienia zaburzeń czynnościowych – na przykład stabilna choroba wieńcowa, wyrównana cukrzyca, wyrównane nadciśnienie tętnicze. III. Pacjent obciążony poważną chorobą ogólnoustrojową – na przykład zdekompensowana cukrzyca. IV. Pacjent obciążony poważną chorobą ogólnoustrojową stale zagrażającą życiu. V. Pacjent bez szans przeżycia 24 godzin – niezależnie od sposobu leczenia. Niekiedy przed kwalifikacją do operacji oprócz konsultacji anestezjologicznej muszą odbyć się inne konsultacje specjalistyczne – dochodzi do tego w sytuacjach, gdy pacjent choruje na schorzenia, którymi na co dzień anestezjolog się nie zajmuje (na przykład w przypadku zrekompensowanej cukrzycy, zmian endokrynologicznych). Jeżeli pacjent jest leczony przewlekle, to najczęściej podczas oczekiwania na operację jest informowany, jak powinien się do zabiegu przygotować. Informacji tych udziela także lekarz, który kieruje na zabieg. W tygodniu poprzedzającym badanie nie należy przyjmować leków zawierających aspirynę oraz wpływające na krzepnięcie krwi. Jeżeli w leczeniu mają zastosowanie pochodne kumaryny, konieczne jest odstawienie farmakoterapii zwykle 7 dni przez operacją, a w zastępstwie do leczenia lekarz przepisze zastrzyki podskórne zawierające heparynę drobnocząsteczkową. Preparaty te są dostępne w jednorazowych ampułkostrzykawkach, a ich podanie jest bardzo proste. Również w okresie okołooperacyjnym zmianie może podlegać leczenie cukrzycy - często, jeżeli leczenie przebiega przy użyciu leków doustnych, konieczne może okazać się czasowe leczenie za pomocą insuliny, która po zakończeniu okresu okołooperacyjnego przy braku przeciwwskazań ponownie zmieniana jest na tabletki doustne. W dniu operacji pacjent zostaje przewieziony do sali przygotowawczej lub operacyjnej. Znieczulenie zewnątrzoponowe wykonywane jest w sali spełniającej kryteria jałowości, podobnie warunki przygotowania miejsca wprowadzenia igły muszą być traktowane jak przygotowanie pola operacyjnego. Pacjent ma zakładane wkłucie obwodowe do żyły. Następnie konieczne jest przyjęcie odpowiedniej pozycji ciała najlepszej do wykonania znieczulenia rdzeniowego. Wkłucie odbywa się najczęściej w dolnej części pleców. Pacjent kładzie się w pozycji na boku – głowa jest wtedy przygięta do mostka, kolana podciągnięte są do brzucha. Pacjent może mieć również wykonywane znieczulenie w pozycji siedzącej. Pacjent siedzi wtedy na stole, pochylony nieco do przodu. Pozycja taka jest preferowana u osób bardzo otyłych. W następnej kolejności lekarz myje środkiem odkażającym okolicę pleców, w której zostanie wykonane nakłucie. Następnie zdezynfekowane miejsce zostaje obłożone jałowymi serwetami, by zminimalizować ryzyko przedostania się bakterii i drobnoustrojów chorobotwórczych do światła rdzenia kręgowego. Przed podaniem znieczulenia rdzeniowego stosowane jest znieczulenie miejscowe skóry nad kręgosłupem – pacjent odczuwa niewielkie ukłucie skóry i niewielkie szczypanie. Po znieczuleniu miejscowym przez znieczuloną skórę jest prowadzona igła do środka, do przestrzeni zewnątrzoponowej. Igła służąca do wykonania znieczulenia zewnątrzoponowego jest delikatna. Wkłucie wykonuje się pomiędzy kręgami. Kolejno przebija się skórę, tkankę podskórną, trzy więzadła, które stawiają określony opór. Wprowadzenie igły do przestrzeni zewnątrzoponowej może być nieprzyjemne dla pacjenta, ale powinno być bezbolesne. Znieczulenie wykonywane jest bardzo cienkimi igłami o specjalnie skonstruowanym ostrzu, dzięki czemu więzadła są rozsuwane, a nie rozcinane. Do przestrzeni zewnątrzoponowej wprowadza się małą rurkę lub cewnik. Igła zostaje ostrożnie wyjęta, w miejscu nakłucia zostawia się natomiast cewnik, przez który podaje się leki. Cewnik przykleja się do pleców, aby nie wyślizgnął się. Następnie podaje się środek znieczulający. Do przestrzeni zewnątrzoponowej podaje się kilkukrotnie większą objętość leku aniżeli do przestrzeni podpajęczynówkowej. Znieczulenie zewnątrzoponowe może być założone w czterech odcinkach kręgosłupa: szyjnym, piersiowym, lędźwiowym, krzyżowym. Podczas znieczulenia zewnątrzoponowego monitoruje się stan pacjenta: ciśnienie krwi, tętno oraz inne funkcje organizmu. Płyny podaje się dożylnie, aby zapobiec odwodnieniu i niskiemu ciśnieniu krwi. Po zakończonym zabiegu pacjent jest przewożony na salę pooperacyjną lub na oddział, w którym wcześniej leżał. Pacjent po zabiegu musi pozostać w pozycji leżącej, zupełnie na płasko, przez okres kilku najbliższych godzin po zabiegu. Nie wolno podnosić głowy, wstawać ani siadać. Wskazania do zastosowania znieczulenia zewnątrzoponowego Wskazaniem do zastosowania znieczulenia zewnątrzoponowego są najczęściej: Zabiegi operacyjne na kończynach dolnych, zwłaszcza jeżeli związane są z dużą bolesnością po zabiegu, np. wymiana stawu biodrowego, operacje stawu kolanowego. Zabiegi naczyniowe - operacje pomostowania naczyń biodrowych, operacje tętniaków aorty. Umożliwia długotrwałą terapię bólu pooperacyjnego, zapobiega powikłaniom zatorowo-zakrzepowym, pozwala na szybkie dokonanie ponownej operacji w przypadku niepowodzenia pierwszego zabiegu. Zabiegi usunięcia żylaków kończyn dolnych. Zabiegi operacyjne w obrębie jamy brzusznej - jest wtedy kojarzone zwykle z płytkim znieczuleniem ogólnym. Duże zabiegi w obrębie klatki piersiowej - zabiegi z zakresu torakochirurgii (operacje płuc), zabiegi z zakresu kardiochirurgii. Zabiegi urologiczne, zwłaszcza w obrębie dolnych dróg moczowych. Zwalczanie bólu pooperacyjnego. Znieczulenie podczas porodu. Jest to obecnie najdoskonalszy i najbardziej skuteczny sposób zwalczania bólu w okresie pooperacyjnym oraz okołoporodowym. Przeciwwskazania do wykonania znieczulenia zewnątrzoponowego Najpopularniejsze przeciwwskazania do wykonania znieczulenia zewnątrzoponowego: Brak zgody pacjenta. Zakażenie w miejscu wkłucia – może skutkować wprowadzeniem drobnoustrojów do płynu mózgowo-rdzeniowego. Zaburzenia krzepnięcia krwi. Zakażenie ogólnoustrojowe. Niektóre schorzenia neurologiczne. Niewyrównana gospodarka wodno-elektrolitowa organizmu. Niewyrównane nadciśnienie tętnicze. Ciężkie wady wrodzone serca. Niestabilna choroba niedokrwienna serca. Zaawansowane zmiany w obrębie stawów kręgosłupa okolicy lędźwiowej. Powikłania znieczulenia zewnątrzoponowego Każde znieczulenie niesie ze sobą pewne ryzyko powikłań. Ważnym elementem zapobiegającym ich wystąpieniu jest zarówno dobre przygotowanie pacjenta, jak i doświadczenie lekarza wykonującego znieczulenie. Oto najczęstsze powikłania po wykonaniu znieczulenia zewnątrzoponowego: Spadek ciśnienia tętniczego – jest to powikłanie dość częste, ale odpowiednie monitorowanie pacjenta pozwala uniknąć wystąpienia dolegliwości; jest najbardziej odczuwalne dla pacjentów z wysokim ciśnieniem tętniczym. Bóle pleców w miejscu wkłucia o charakterze przemijającym, trwające 2-3 dni. Znieczulenie w łaty – w niektórych przypadkach po podaniu znieczulenia niektóre obszary skóry mogą być nieznieczulone; wówczas podaje się pacjentowi kolejną dawkę środka znieczulającego albo silny lek przeciwbólowy, w niektórych sytuacjach konieczne może być zastosowanie znieczulenia ogólnego. Zaburzenia rytmu serca, w tym bradykardia. Nudności, wymioty. Zatrzymanie moczu, trudności z oddawaniem moczu Popunkcyjne bóle głowy - powstają w wyniku nakłucia opony twardej i następującego później wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego do przestrzeni zewnątrzoponowej. Krwiak w okolicy, w której podaje się lek znieczulający, z towarzyszącymi ubytkami neurologicznymi – w praktyce powikłanie bardzo rzadkie, ale poważne. Zapalenie mózgu i opon mózgowo rdzeniowych. Znieczulenie zewnątrzoponowe podczas porodu Podstawowym celem tego znieczulenia jest znaczne zmniejszenie dolegliwości bólowych podczas porodu. Znieczulenie nie eliminuje całkowicie bólu. W znieczuleniu zachowany zostaje odruch parcia. Do przestrzeni zewnątrzoponowej wprowadzany jest cewnik, przez który podawane są leki, kiedy zachodzi taka potrzeba. Zmniejszenie dolegliwości bólowych pojawia się po kilkunastu minutach od chwili podania leku. Znieczulenie może być podane wielokrotnie, w zależności od czasu trwania porodu, z częstotliwością co 1,5-2–3 godziny. Gdy poród się zakończy, cewnik zostanie usunięty. W przypadku komplikacji położniczych w czasie porodu i konieczności wykonania cięcia cesarskiego założone już znieczulenie zewnątrzoponowe może być wykorzystane do znieczulenia cięcia cesarskiego. Leki stosowane w znieczuleniu zewnątrzoponowym stosowane są w tak małych stężeniach, że nie mają zauważalnego wpływu na dziecko. Znieczulenie zewnątrzoponowe stosuje się, gdy rozwarcie wynosi 4 cm. Przeciwwskazania do wykonania znieczulenia zewnątrzoponowego u położnicy są takie same jak u reszty pacjentów. Niestety czasami zdarza się, że znieczulenie zewnątrzoponowe wydłuża czas trwania porodu. Ból pooperacyjny Znieczulenie zewnątrzoponowe jest stosowane nie tylko w trakcie zabiegu operacyjnego, ale jest także kontynuowane w okresie pooperacyjnym w celu zwalczania bólu pooperacyjnego. Po założeniu cewnika zewnątrzoponowego pacjent po operacji wraca na oddział. Dzięki temu ma zapewniony komfort w postaci całkowitej bezbolesności miejsca, w którym wykonano zabieg operacyjny. Leki przeciwbólowe są podawane wtedy do przestrzeni zewnątrzoponowej nawet jeszcze przez dobę po zakończeniu operacji. Dobór odpowiedniego rodzaju znieczulenia zależy od indywidualnej kwalifikacji pacjenta, w zależności od jego stanu klinicznego, jak również planowanego zabiegu. Bardzo ważne oprócz samego wykonania znieczulenia jest szczegółowe monitorowanie pacjenta prowadzone zarówno przez lekarza anestezjologa, jak i wyszkoloną pielęgniarkę. Ten typ znieczulenia jest najczęściej bezpieczny, a nawet w przypadku pojawienia się objawów niepożądanych często są one przemijające. Dzięki tej metodzie możliwe jest wykonywanie części operacji bez konieczności znieczulenia ogólnego, ponadto jest szeroko wykorzystywane podczas porodu oraz walki z bólem pooperacyjnym. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
Zabieg higienizacji jamy ustnej to profilaktyka chorób zębów i dziąseł, ponieważ pozbywamy się bakterii, hamujemy ich rozwój i wzmacniamy szkliwo. Dzięki regularnemu przeprowadzaniu tej procedury znacznie redukujemy ryzyko powstawania próchnicy, ale nie jest to jedyna zaleta higienizacji.
... Ekspert Szacuny 11034 Napisanych postów 50696 Wiek 29 lat Na forum 22 lat Przeczytanych tematów 57816 co trzeba zrobic by zrosła się kości piszczelowa Ekspert SFD Pochwały Postów 686 Wiek 32 Na forum 11 Płeć Mężczyzna Przeczytanych tematów 13120 Wyjątkowo przepyszny zestaw! Zgarnij 3X NUTLOVE 500 w MEGA niskiej cenie! KUP TERAZ ... anubis84 Moderator Ekspert Szacuny 16992 Napisanych postów 129648 Wiek 38 lat Na forum 12 lat Przeczytanych tematów 1448626 Nic jedynie zadbać o odpowiednie odżywianie i czekać, jedynie co to suplement z wapniem. Gdyby ilość pieniędzy, jakie posiadamy, zależała od tego, jak traktujemy innych ludzi, bylibyśmy milionerami. ... Początkujący Szacuny 17 Napisanych postów 1358 Wiek 29 lat Na forum 10 lat Przeczytanych tematów 12413 Banalnie to brzmi - ale po prostu pij mleko. Oczywiście 90% to czas, 10% to dieta bogata w makroskładniki: wapń, żelazo i ogólnie białko. Nic szczególnego. My nie używamy maszyn, my je tworzymy... ... Początkujący Szacuny 0 Napisanych postów 10 Na forum 9 lat Przeczytanych tematów 168 Mleko tu nic nie da, z mleka praktycznie nic nie wchłania się do organizmu człowieka co jest potrzebne dla kości lepiej uzupełnić dietę w potrzebne elementy zawarte najlepiej w warzywach owocach i np maśle, które zawiera witaminę D dzięki której wchłania się wapń, zrastanie się kości jest cechą genetyczną więc dużego wpływu na to nie masz .... ... Początkujący Szacuny 17 Napisanych postów 1358 Wiek 29 lat Na forum 10 lat Przeczytanych tematów 12413 Jakim cudem z mleka nic się nie wchłania, a z masła (80-90% składu masła to tłuszcz mleczny) już tak? Wchłania się ze wszystkich pokarmów podobnie (wyjątek: zaburzenia trawienia), tylko oczywiście wpływ diety na zrastanie kości jest marginalny, jeśli jest to przeciętna, zdrowa dieta. My nie używamy maszyn, my je tworzymy... ... Początkujący Szacuny 0 Napisanych postów 10 Na forum 9 lat Przeczytanych tematów 168 Kolego niestety taka jest prawda, z mleka wchłania się bardzo mało składników odżywczych nie będę teraz wykładać teorii z dietetyki, medycyny itp. studiuję w tym kierunku i troszkę wiem.... mleko pasteryzowane jest do dupy tyle powiem ;) a wchlanianie poszczegolnych skladnikow jest zalezne od grupy krwi i wielu innych czynnikow kazdy organizm inaczej wchlania poszczegolne skladniki ... Początkujący Szacuny 0 Napisanych postów 10 Na forum 9 lat Przeczytanych tematów 168 co do masla maslo w wiekszosci sklada sie z tluszczu w ktorym zawarta jest witamina d w mleku nie ma tyle tluszczu co w masle ;) wiec zawartosc witaminy d jest znacznie nizsza ... Początkujący Szacuny 17 Napisanych postów 1358 Wiek 29 lat Na forum 10 lat Przeczytanych tematów 12413 Sam piję tylko mleko prosto od krowy i zwykle zapominam, że ludzie piją nawet UHT 0% ;) My nie używamy maszyn, my je tworzymy... ... Znawca Szacuny 35 Napisanych postów 2543 Wiek 34 lat Na forum 9 lat Przeczytanych tematów 14764 Nie da sie konkretnie odpowiedzieć po jakim czasie ci sie zrośnie,zależy to od wielu czynników, u jednego trwa to miesiąc u innego 6 miesiecy ( przykład) więc dbaj o diete, minerały,a będzie coraz lepiej... pamiętaj...to zależy od organizmu . Trzeba trawę tyrać nosem,żeby zostac komandosem... Systema Specnaz Training...
Następnie podaje znieczulenie miejscowe. W dzisiejszych czasach stomatologia dysponuje bardzo dobrymi środkami znieczulającymi, dlatego nie trzeba obawiać się bólu. Rozpoczynając zabieg dentysta zawsze sprawdza, czy pacjent jest wystarczająco mocno znieczulony, następnie przechodzi do zerwania raspatorem więzadeł, na których trzyma
Szczegóły Odsłony: 260974 Artykuł przedstawia porady pielęgnacyjne dotyczące przekłucia pępka. Wyjaśniamy w nim szczegółowo jak dbać o przekłucie pępka, jak dbać o kolczyk w pępku. Sposoby zachowania higieny Przemywać roztworem z soli i / lub oczyszczać Octeniseptem, myć łagodnym, bezzapachowym mydłem najlepiej antybakteryjnym lub bakteriobójczym (szare mydło w kostce). Umyć dokładnie ręce przed dotknięciem lub czyszczeniem miejsca przekłucia z jakiegokolwiek powodu. Przemywać roztworem soli fizjologicznej 2 -3 razy na dobę i / lub Oceniseptem - rozpylać na skórę z odległości ok. 20 cm., lub mydłem. Nie pozostawiać mydła na piercingu dłużej niż 30 sekund. Wypłukać dokładnie aby usunąć z piercingu wszelkie ślady mydła. Suszyć delikatnie dotykając czystym jednorazowym ręcznikiem papierowym (chusteczką). Ręczniki z materiału mogą przenosić bakterie lub zaczepić się o biżuterię powodując zaczerwienienie i obrzęk. Do przemywania rany nie należy stosować wody utlenionej, ani spirytusu, gdyż te preparaty podrażniają piercing. W przypadku dużego zaognienia, zaczerwienienia, podejrzenia infekcji po przemyciu piercingu posmaruj maścią Tribiotic lub Neomycyna (antybiotyk antybakteryjny). Przy podjerzeniu infekcji najlepiej skonsultuj się z lekarzem. Smarować maścią 2 - 3 razy dziennie nie dłużej niż 7 dni. Obracać kolczykiem podczas gojenia, alby żaden skrzep nie przylgnął do kolczyka. Co jest normalne? Przez pierwsze siedem do czternastu dni: znaczne obrzęki (opuchlizna), lekkie krwawienie, zaczerwienienie (zasinienie) i / lub nadwrażliwość. Następnie: niewielkie obrzęki, lekkie wydzielanie osocza (przeźroczysto białego, lub przeźroczysto żółtego) płynu (nie ropa). Nie wygojone dobrze przekłucie może się zmniejszyć lub zarosnąć w ciągu kilku minut! Czas ten różni się w zależności od osoby jej organizmu; jeśli lubisz swój piercing, pozostaw kolczyk w miejscu przekłucia, nie wyjmuj kolczyka bez potrzeby. Piercing może wydawać się wyleczony zanim proces gojenia jest zakończony. Dzieje się tak, ponieważ rana goi się szybciej od zewnątrz i mimo że wygląda dobrze, tkanka w środku pozostaje niestabilna. Trzeba być cierpliwym i dokładnie czyścić przez cały okres gojenia. Nawet zagojone, kilkuletnie przekłucie może się zmniejszyć lub zarosnąć w ciągu kilku minut! Czas ten różni się w zależności od osoby i jej organizmu; jeśli lubisz swój piercing, pozostaw kolczyk w miejscu przekłucia, nie wyjmuj kolczyka bez potrzeby. Co należy robić? Nie poruszaj kolczykiem bardziej / więcej niż to konieczne. Aby zadbać o zdrowie: Im zdrowszy tryb życia, tym łatwiej zagoi się Twój piercing. Wysypiaj się i stosuj pożywne diety. Unikaj stresu emocjonalnego, który może zwiększyć czas gojenia nawet o 40%. Aby ułatwić gojenie i wzmocnić zdolność do zwalczania infekcji, przyjmuj codziennie suplementy odżywcze, w tym żelazo, witaminę B, mg witaminy C (podzielone na kilka równych dawek w ciągu dnia) i 30 mg cynku dla kobiet (50 mg dla mężczyzn). UWAGA! Po wyjęciu kolczyka z miejsca przekłucia po prawidłowym wygojeniu piercingu i wieloletnim noszeniu biżuterii w pępku, może piercing nie zarosnąć, a znacznie się zmniejszyć. Wszystko jest uzależnione od organizmu, czas wygojenia pępka po kolczyku może trwać nawet kilka lat. Porady i wskazówki Biżuteria: Czystymi rękoma lub poprzez papierowe ręczniki należy regularnie sprawdzać czy gwintowane końcówki Twojej biżuterii są dobrze dokręcone. Warto nosić ze sobą czystą, zapasową kulkę w przypadku zgubienia lub zniszczenia. Skontaktuj się z piercerem, aby wybrać alternatywną, nie metalową biżuterię jeśli metalowa biżuteria musi zostać czasowo usunięta (np. ze względu na zabieg medyczny). Jeśli zdecydujesz, że już nie chcesz piercingu, wystarczy wyjąć biżuterię (lub pozwolić usunąć ją zawodowemu piercerowi) i kontynuować czyszczenie miejsca przekłucia do zamknięcia otworu. W większości przypadków pozostanie tylko niewielki znak. W przypadku podejrzenia zakażenia, biżuteria lub obojętna alternatywa powinna być pozostawiona na miejscu, aby umożliwić osuszanie, odprowadzanie cieczy. Jeżeli biżuteria zostałaby wyjęta, zewnętrzne komórki mogłyby zamknąć się zapieczętowując zakażenie wewnątrz kanału przekłucia i powodując ropień. Do czasu ustąpienia zakażenia, trzymaj biżuterię w miejscu przekłucia! Czego należy unikać? Nie należy bawić się kolczykiem. Długoterminowe skutki obejmować mogą trwałe uszkodzenie tkanki wokół kolczyka Unikaj zbędnych urazów zabawa biżuterią podczas gojenia może powodować powstawanie nieestetycznej tkanki bliznowej, migracje i inne powikłania. Unikaj używania płynów oczyszczających zawierające alkohol. Unikaj palenia! To zwiększa ryzyko i wydłuża czas gojenia. Unikaj stresu i zażywania narkotyków. Unikaj aspiryny (antybiotyków), alkoholu oraz dużych ilości kofeiny, dopóki występują krwawienia lub obrzęk. Unikaj kąpieli w gorącej wodzie, bez chemii (sole do kąpieli, żel pod prysznic, itp.) Unikaj zanurzenie gojącego się piercingu w wodach, takich jak jeziora, zbiorniki wodne, baseny itp. Nie należy świeżo przekłutego miejsca pudrować, fluidować, kremować, balsamować, itp. Unikaj opinających brzuch bluzek, najlepiej żeby były luźne i bawełniane. Unikaj spodni z wysokim stanem, najlepiej niskie biodrówki. Unikaj pasków, w szczególności z dużymi klamrami. Wyłączenie odpowiedzialności Te wytyczne są oparte na połączeniu doświadczenia zawodowego, zdrowego rozsądku, badań naukowych i praktyki klinicznej. Mimo, że prezentujmy sprawdzone porady, to nie są one jednakowo skuteczne dla wszystkich. Nie powinno się bezwarunkowo z nich korzystać. Porady, które udostępniamy powinny być szczegółowo analizowane, porównywane z własnym przypadkiem, ewentualnie konfrontowane z innymi podobnymi publikacjami i dopiero, gdy będą one przedstawiały się jako odpowiednie w danym przypadku, wprowadzane w życie. Nie mogą jednak zastąpić porady lekarskiej. Jeśli zachodzi podejrzenie zakażenia, należy zasięgnąć pomocy medycznej. Należy pamiętać, że wielu lekarzy nie przechodziło specjalnego szkolenia w zakresie piercingu.
Jeżeli jesteśmy wyjątkowo wrażliwi, albo mamy do wykonania skomplikowany zabieg warto wybrać się do gabinetu, który oferuje znieczulenie ogólne- czyli narkozę. Co to jest protetyka Protetyka stomatologiczna ? dział stomatologii poświęcony odtwarzaniu pierwotnych warunków zgryzowych po utracie zębów naturalnych, lub po ich
Najlepsza odpowiedź ania1212 odpowiedział(a) o 18:20: Można wybrac krótkie, spryskiwane lecz po takim jest ryzyko że może bardziej bolec i przestac dzialac w ciągu zabiegu. Gdy wybierze sie zastrzyk nie można nic zrobic , jedynie rozmasowywac sobie dziąsło i czekac. Wiem to ponieważ moja babcia jest dentystką. Odpowiedzi ♥ rain. odpowiedział(a) o 18:19 znieczulenie dentystyczne jest fajne !tak wiem, głupia jestem :Da tak na serio, to raczej nic nie da się zrobić ...:] Deantha odpowiedział(a) o 18:21 Nic nie zrobisz. Czekaj. Zajmij się czymś. Obejrzyj film lub spij ;D nic ja byłam niedawno u dentysty i pół twarzy nie czuję Kioa odpowiedział(a) o 16:19 Uważasz, że ktoś się myli? lub
znieczulenie zewnątrzoponowe (ZZO) – znieczulenie regionalne, w którym leki podawane są do przestrzeni zewnątrzoponowej przez specjalny cewnik umieszczony pomiędzy kręgami w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Zaczyna ono działać po 15-20 minutach od podania i ma na celu ograniczenie bólu, a nie jego całkowite wyeliminowanie.
Co to jest i jakie są przyczyny? Starcie zębów to proces powolnej utraty tkanek twardych zęba. Znane są różne przyczyny i mechanizmy ścierania zębów. Zanim do tego przejdę, muszę wytłumaczyć, jak zbudowany jest ząb. Korona zęba składa się z kilku warstw. Najbardziej zewnętrzną tkanką jest szkliwo. Jest to najtwardsza tkanka organizmu. Szkliwo jest nawet twardsze niż kość. Nie zawiera komórek ani naczyń krwionośnych i nerwów, dlatego usuwanie (w trakcie leczenia) lub ścieranie tej tkanki nie powoduje bólu. Kolejną tkanką jest zębina. Jest to tkanka podobna do kości. Zawiera wypustki komórek i włókna nerwowe. Ze względu na budowę jest miększa i łatwiej poddaje się ścieraniu, a próchnica szybciej w niej postępuje. Przez zawartość włókien nerwowych i wypustek komórek próchnica tu występująca, jak również jej usuwanie, czasami powoduje ból. Niestety w przypadku ścierania zębiny ból często nie występuje. Jest to związane ze swego rodzaju reakcją obronną zęba – w przypadku ścierania zewnętrznej warstwy zębiny najgłębsza tkanka zęba (o której za chwilę napiszę) zaczyna się bronić i buduje wokół siebie rodzaj muru. Pod zębiną znajduje się jama, która jest wypełniona najgłębszą tkanką zęba: miazgą. Miazga składa się głównie z komórek, naczyń krwionośnych i nerwów. Jakiekolwiek procesy zapalne dziejące się w tej tkance powodują bardzo duży ból, który nie ustępuje bez interwencji stomatologa. To właśnie wczes niej wspomniana tkanka, która czasami się broni, budując wokół siebie mur. Powstawanie takiego muru, do pewnego stopnia, umożliwia obronę przed zapaleniem, ale jednocześnie powoduje zmianę zabarwienia zęba na ciemniejszą i w przyszłości często utrudnia leczenie kanałowe. Teraz mogę już zacząć tłumaczyć przyczyny starcia. Główną przyczyną starcia jest… obecność kwasów w jakie ustnej. Starcie zębów może być związane z nieprawidłowym szczotkowaniem zębów, zgrzytaniem lub ich zaciskaniem, żuciem pokarmów, jak również z nieprawidłowym ustawieniem zębów w jamie ustnej. Kolejnym powodem ścierania zębów jest obecność węzłów urazowych (zębów nieprawidłowej długości – może to być związane z wadą ortodontyczną, wysuwaniem się zębów po usunięciu zęba w łuku przeciwstawnym, bądź też zbyt „wysokim” wypełnieniem). W trakcie życia występuje też fizjologiczny proces ścierania zębów (tzw. atrycja). Jak wcześniej wspomniałam, szkliwo jest najtwardszą tkanką organizmu, dlatego każdy z tych mechanizmów potrzebuje trochę ułatwienia, czyli obecności w jamie ustnej kwasu (tzw. erozja to proces niszczenia tkanek na drodze chemicznej). A skąd się bierze kwas w jamie ustnej? Z jedzenia (owoce cytrusowe, jabłka, porzeczki), napojów (soki owocowe, napoje gazowane, wina) oraz niedostatecznej higieny jamy ustnej (bakterie obecne w jamie ustnej przetwarzają resztki pokarmowe, wytwarzając kwasy, które później niszczą zęby [taki też jest mechanizm powstawania próchnicy]). Jak często występuje? Starcie fizjologiczne występuje u każdego. Coraz większym problemem staje się nadmierne starcie (starcie patologiczne). Ze względu na szybsze tempo życia oraz spożycie soków i napojów gazowanych coraz częściej obserwuję coraz młodszych pacjentów z mocno zaznaczonymi objawami starcia. Dużo stresu, brak czasu na relaks i odpoczynek oraz nieprawidłowe nawyki żywieniowe i niedostateczna higiena jamy ustnej negatywnie wpływają na stan tkanek zębów. Stres i brak odpoczynku wpływają na zwiększenie częstości występowania parafunkcji (nieprawidłowych nawyków takich jak np. zaciskanie zębów w stresującej sytuacji, obgryzanie paznokci lub policzków, gryzienie długopisów). Dodatkowym negatywnym czynnikiem jest również uprawianie sportów siłowych (np. podczas podnoszenia dużych ciężarów następuje mocne zaciskanie zębów). Jak się objawia? Pierwsze objawy mogą być dla pacjenta niewidoczne. Należą do nich starcie guzków kłów, nadwrażliwość zębów na zimne, ciepłe, kwaśne lub słodkie jedzenie i picie. Może wystąpić nieznacznego stopnia napięcie mięśni przyczepiających się do żuchwy (można je zbadać, przykładając palce na dolny brzeg żuchwy na wysokości drugich – trzecich zębów trzonowych i następnie zaciskając zęby; prawidłowo: nie powinno się dać wyczuć zmiany, nieprawidłowo: wyczuwalny jest ruch i napięcie mięśni). Można również zaobserwować przebarwienie oraz ubytek tkanek zęba w okolicy dziąsła (czyli szyjki zęba), jak również szare zabarwienie brzegu siecznego górnych jedynek (siekaczy centralnych). W bardziej zaawansowanych przypadkach dochodzi do silnego starcia zębów (aż do starcia zębów do poziomu dziąseł), często połączonego na przykład z kruszeniem się brzegu siecznego górnych i dolnych jedynek (wystarczy niewielki uraz lub nawet jedzenie czegoś miękkiego, aby odkruszył się kawałek szkliwa z brzegu siecznego). Objawy bólowe czasami się pogarszają i może również dojść do bólów głowy, szczególnie po przebudzeniu się, napięcia mięśni karku, jak również bólu w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego (czyli przed uszami). Czasami ból jest tak silny, że swoim natężeniem przypomina zapalenie miazgi i często trudno odróżnić jeden stan od drugiego. Dodatkowo postępuje rozwój mięśni powodujących ruch żuchwy i rozbudowania dolnej części twarzy (kwadratowy wygląd twarzy). Ubytki w okolicach szyjek się pogłębiają i przebarwiają. Najbardziej jednak niebezpiecznym wynikiem ścierania się zębów jest zapalenie lub obumarcie miazgi. Jak wcześniej wspomniałam, szkliwo jest twarde i nie ma komórek. Zębina niestety jest miększa i ma wypustki komórek. Powoduje to po pierwsze szybszą utratę tkanek (szybsze ścieranie) i umożliwia łatwiejsze wnikanie bakterii do miazgi. Efektem tego może być szybkie dojście starcia do poziomu miazgi zębowej, jak również przedostawanie się do niej bakterii, które spowodują jej chorobę. Co robić w razie wystąpienia objawów? Pierwszym krokiem jest zmiana nawyków żywieniowych (unikanie kwaśnych pokarmów i napojów) oraz poprawienie higieny jamy ustnej (np. powstrzymanie się od szczotkowania zębów przez pół godziny od zjedzenia/wypicia czegoś kwaśnego, a w zamian wypłukanie jamy ustnej wodą). Kolejnym będzie zgłoszenie się do lekarza dentysty, który zajmuje się starciem zębów. Możliwe, że lekarz uzna, że wystarczy zmiana nawyków żywieniowych, instrukcja prawidłowego szczotkowania zębów oraz delikatne oszlifowanie któregoś zęba. Dodatkowo może zalecić stosowanie produktów z dużą zawartością fluoru w celu zabezpieczenia zębów i zniesienia nadwrażliwości. Kolejnym etapem leczenia może być wykonanie szyny, która zabezpieczy zęby przed ścieraniem, lub skierowanie pacjenta na rehabilitację w celu rozluźnienia mięśni oraz odbudowa zębów w przypadku średniego stopnia ich zniszczenia. Jeśli rehabilitacja i szyna nie przyniosą poprawy, możliwe jest jeszcze zastosowanie zastrzyków z toksyny jadu kiełbasianego (toksyna botulinowa, Botox®, Azallure®), co zmniejszy napięcie mięśni. W przypadku dużego starcia potrzebny będzie kompleksowy i długotrwały plan leczenia (czasami trwający nawet do 2 lat) umożliwiający naprawienie wszystkich zniszczeń. Niestety taki plan leczenia często jest kosztowny, dlatego ważne jest, aby zapobiegać lub leczyć starcie już w początkowym etapie występowania. Jak lekarz stawia diagnozę? W celu rozpoznania lekarz obejrzy zęby, mięśnie twarzy i głowy oraz staw skroniowo-żuchwowy i wykona badania palpacyjne stawu i mięśni (np. poprosi pacjenta o zagryzienie zębów, rozluźnienie, zbada bolesność na dotyk i podczas ruchu). Przeprowadzi również szczegółowy wywiad dotyczący stosowanych leków oraz leczenia, nawyków żywieniowych i higienicznych, zapyta o rodzaj pracy i poziom stresu z nią związany oraz o spoczynek nocny i ewentualne zaciskanie lub zgrzytanie zębami zauważone przez pacjenta lub otoczenie (szczególnie dotyczy zgrzytania podczas snu, przed wizytą warto zatem zapytać osobę, z którą się śpi, czy zauważyła zgrzytanie podczas snu). Jakie są sposoby leczenia? Jest kilka sposobów leczenia, zaczynając od prostej zmiany nawyków, a kończąc na skomplikowanym i długotrwałym leczeniu. Czasami może się okazać, że konieczne będzie nawet włączenie leków uspakajających, jeśli ścieranie zębów będzie miało podłoże stresowe. Ze względu na odległe efekty ścierania zębów, takie jak starcie zębów do poziomu dziąsła (a co za tym idzie, tzw. „profil starczy”), silne bóle głowy i zębów, jak również stan zapalny i martwica zębów, bardzo ważne jest wczesne podjęcie leczenia. Należy pamiętać, że leczenie może być długotrwałe i początkowo czasami uciążliwe dla pacjenta. Poza leczeniem rehabilitacyjnym często konieczna jest odbudowa zębów. Sposób odbudowy startych zębów uzależniony jest od nasilenia starcia, zamożności oraz przewidywanego rokowania. W przypadku niezbyt nasilonego starcia lekarz może podjąć decyzję o pozostawieniu zębów bez ich odbudowy, skupiając się tylko na korekcie nieprawidłowych nawyków. W przypadku starcia średniego stopnia możliwych jest kilka sposobów odbudowy zębów. Pierwszym i zarazem najtańszym jest odbudowa zębów materiałem kompozytowym (tzw. „plomba” światłoutwardzalna). W przypadku zębów przednich wykonuje się licówki/odbudowy kompozytowe. W przypadku zębów bocznych są dwie metody: wypełnienia wykonane przez stomatologa w czasie wizyty (nie zawsze wykonalne) lub nakłady wykonane przez technika. Ja preferuję drugi sposób ze względu na lepsze właściwości wypełnień (inny sposób naświetlania polepszający właściwości fizyczne wypełnienia oraz większa dokładność wykonania wynikająca z możliwości 100% kontroli procesu). Minusem stosowania uzupełnień kompozytowych jest mniejsza estetyka odbudów. Kolejnym sposobem jest zastosowanie licówek porcelanowych na zęby przednie. Ich estetyka jest idealna, dodatkowo – prawidłowo wykonane – nie zmniejszają wytrzymałości zęba. W trakcie badania stomatolog stwierdzi, czy można je w danym przypadku zastosować. Przeciwwskazaniem do ich stosowania jest silne zniszczenie zęba i np. niewyleczony nawyk zgrzytania zębami. Ostatnia możliwość leczenia, zarezerwowana również dla zębów bardzo startych, to wykonanie koron protetycznych pokrywających cały ząb. Gdy zęby są bardzo starte, czasami przed wykonaniem koron konieczne jest wykonanie leczenia kanałowego i wzmocnienie ich struktury wkładem koronowo-korzeniowym (czyli wykonanie czegoś na kształt konstrukcji żelbetowej: wkład jest odpowiednikiem drutu, a cement, na którym jest osadzony, stanowi odpowiedniki betonu). W przypadku leczenia starcia zębów należy pamiętać o jednej, najważniejszej zasadzie. Nie wystarczy odbudować zęby przednie. Najważniejsze jest odbudowanie zębów bocznych, aby zabezpieczały zęby przednie w trakcie żucia. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie? Całkowite wyleczenie jest bardzo trudne do osiągnięcia i w najcięższych przypadkach może występować konieczność kontynuacji leczenia do końca życia. Co trzeba robić po zakończeniu leczenia? Najważniejsze jest stosowanie się od zaleceń lekarza i rehabilitanta. Mogą oni zalecić zmianę diety, sposobu szczotkowania zębów albo codzienny zestaw ćwiczeń. Ważna jest również samokontrola i unikanie sytuacji wyzwalających zaciskanie lub zgrzytanie zębami. Ewentualnie, jeśli nie ma możliwości uniknięcia takich sytuacji, należy podjąć próbę nauczenia się kontroli odruchów. Po odbudowie zębów najczęściej stosuje się szynę mającą osłonić wykonane odbudowy i zapobiec ich zniszczeniu w przyszłości. Co robić, aby uniknąć zachorowania? Po pierwsze należy utrzymywać zdrowy i higieniczny tryb życia, tzn. zachować prawidłową dietę, higienę jamy ustnej oraz unikać stresu.
Od czasu ekstrakcji dolnej lewej szóstki odczuwam bol całej lewej strony twarzy. Czuje i odrętwienie i pulsowanie zębów ,i tak jakby nie do konca zeszlo znieczulenie z policzka i dziąsła. Twarz z lewej strony jest spuchnięta. Bol towarzyszy mi caly czas, od niecałych 3 lat. Nie ma przerw w bólu, nie…
Forum: Oczekując na dziecko Witam serdecznie wszystkie mamuśki. Od dłuższego czasu czytam forum i wreszcie się zdecydowałam, żeby “zagadać”:). Bardzo się cieszę, że jest takie miejsce gdzie można zasięgnąć porady i podzielić się swoimi spostrzeżeniami. Ale do rzeczy… Jestem w 24 tygodniu ciąży i od tygodnia męczę się z bólem zęba, a raczej resztkami z jego pozostałości i korzeniem. Moja dentystka wymyśla wszystko, żeby mi go w czasie ciąży nie wyrywa, ale ja już mam dosyć nie przestaje boleć. Czy któraś z was miałą podobny problem i wie może jakie znieczulenie jest najmniej szkodliwe w ciąży? Mam już dość cierpienia i zdecyduję się chyba na wyrwanie. Pomóżcie!!! Pozdrawiam Kasieńka
ls7Jz0. 4jz5gtclsc.pages.dev/2864jz5gtclsc.pages.dev/634jz5gtclsc.pages.dev/2004jz5gtclsc.pages.dev/2614jz5gtclsc.pages.dev/2394jz5gtclsc.pages.dev/3854jz5gtclsc.pages.dev/3004jz5gtclsc.pages.dev/1034jz5gtclsc.pages.dev/39
co zrobić zęby znieczulenie szybciej zeszlo
