fotografia – Pixabay Lidzbark Warmiński – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, które stanowi siedzibę powiatu lidzbarskiego. Położone jest nad rzeką Łyną i jej dopływem Symsarną. Miejscowość zajmuje powierzchnię 14,4 km2 i zamieszkiwana jest przez ponad 15 tys. ludzi. Co można robić w Lidzbarku Warmińskim ? 1. Warmińsko-Mazurska Izba Historii – mieści się w Starym Ratuszu i prowadzona jest przez Warmińsko-Mazurskie Stowarzyszenie Historyczno-Kolekcjonerskie. Eksponaty podzielone są według kryterium czasowego, na pochodzące z okresu wojen napoleońskich, z czasów I wojny światowej oraz II wojny światowej. W zbiorach znajdują się ponadto przedmioty związane z Lidzbarkiem Warmińskim. Wstęp jest bezpłatny. 2. Zamek Biskupów Warmińskich – stanowi oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Jest to XIV-wieczny zamek, który stanowi jeden z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Wystawy dotyczą historii zamku, sztuki gotyckiej, malarstwa religijnego i polskiego oraz wielkich mieszkańców zamku lidzbarskiego. Ekspozycje obejmują również gabinet Ignacego Krasickiego, portrety rodziny hrabiów z Siecina Krasickich, a także obraz Antona Hoffmana „Bitwa pod Heilsbergiem” prezentowany w Sali Obrad. 3. Kolegiata pw. św. Apostołów Piotra i Pawła – późnogotycka świątynia z okazałą wieżą. Powstała w II poł. XIV w. Wewnątrz na uwagę zasługuje m. in. neogotycki ołtarz główny z rokokową balustradą, ołtarz boczny w nawie południowej z grupą św. Anny Samotrzeciej z ok. 1500 r. i obrazem Matki Bożej Śnieżnej z XVII w. czy epitafia. Skarbiec kościelny posiada w swych zbiorach m .in. hermę św. Idy z ok. 1420 r. w srebrnej koronie z XX w., gotyckie kielichy czy też pacyfikały z XIII i XVI w. 4. Termy Warmińskie – w tym ośrodku termalnym temperatura wody waha się od 30 do 38 st. C. Goście mogą skorzystać z basenu ze zjeżdżalnią z efektami świetlnymi i akustycznymi, z ogrodów wodnych połączonych z basenem zewnętrznym czy też ze strefy SPA. Wśród atrakcji na terenie obiektu znajduje się także m. in. wioska tipi, ścianka wspinaczkowa, park linowy, klub nocny z kręgielnią czy też strefy przeznaczone dla dzieci. 5. Bulwar nad Łyną – teren spacerowy, który rozciąga się między dwoma mostami przerzuconymi nad rzeką. Obejmuje ścieżki piesze i rowerowe, plac zabaw, fontannę i siłownię plenerową, a także otaczające je tereny zielone. Na trasie bulwaru znajdują się tablice informacyjne dotyczące historii miasta oraz pomniki trzech osób związanych z Lidzbarkiem Warmińskim, biskupa Ignacego Krasickiego, Mikołaja Kopernika i Napoleona Bonaparte. 6. Rejsy gondolą po Łynie – organizowane są przez Hotel Krasicki, a rezerwacji można dokonać w hotelowej recepcji. Minimalna liczba uczestników wynosi 6 osób. Atrakcja dostępna jest w miesiącach wakacyjnych oraz we wrześniu, a czas trwania rejsu wynosi ok. 40 min. 7. Park uzdrowiskowy Doliny Symsarny – nazywany jest „Lidzbarskimi Serpentynami”, ze względu na wijącą się na jego terenie rzekę Symsarnę. Dawniej na jego terenie znajdował się amfiteatr i kąpielisko, a sama miejscowość stanowiła kurort klimatyczny. Na terenie parku usytuowane są liczne miejsce przeznaczone do odpoczynku, tablice z informacjami o ciekawych miejscach, urządzenia do ćwiczeń z zakresu kinezyterapii oraz ścieżka sensoryczna. Przez park uzdrowiskowy przebiega Szlak Doliną Symsarny. 8. Szlak Doliną Symsarny – czarny szlak spacerowy, który rozpoczyna się na dworcu PKS w Lidzbarku Warmińskim. Trasa wiedzie głównie lasem, w dolinie rzeki Symsarna. Po drodze mija się m. in. 30-metrowe zbocze czy pomnik przyrody w postaci głazów narzutowych. Po wejściu na Górę Krzyżową (134 m można podziwiać panoramę Lidzbarka Warmińskiego i okolic. 9. Szlaki rowerowe – na terenie gminy Lidzbark Warmiński wytyczonych zostało 6 szlaków o łącznej długości ok. 168 km. Najkrótsza trasa liczy 9 km i stanowi pętlę Wielochowo – Jagoty – Wielochowo. Najdłuższy szlak, o długości 50 km, prowadzi z Lidzbarka Warmińskiego przez Łaniewo, Kaszuny, Miejską Wolę, Babiak, Bugi, Runowo, Workiejmy, Nową Wieś Wielką, Redy, Wielochowo i kończy się w Lidzbarku Warmińskim. 10. Ścieżka rowerowa szlakiem kolejowym – liczy 27,86 km i przebiega po starym nasypie kolejowym linii Orneta – Lidzbark Warmiński – Sątopy Samulewo. Kolej funkcjonowała tu w latach 1905-1945. Na trasie ścieżki znajdują się tablice informacyjne oraz dwie strefy wypoczynkowe dla rowerzystów, w Łaniewie i Opinie. Po drodze mija się liczne wiadukty oraz charakterystyczne dla krajobrazu przydrożne kapliczki. 11. Szlak kajakowy – na terenie gminy Lidzbark Warmiński przebiega szlak kajakowy na rzece Łyna, którego długość wynosi 22 km. Rozpoczyna się z przystani kajakowej w Łaniewie, a kończy przy przystani kajakowej w Rogóżu. Jest to dość prosty odcinek, przeznaczony nawet dla niewprawionych kajakarzy. Na jego pokonanie potrzeba średnio ok. 4-5 godzin. Na trasie występuje jedna przenoska kajaków w Lidzbarku Warmińskim, na odcinku o długości ok. 50 m. 12. Ścieżka spacerowa „Szlak Fortyfikacji Trójkąta Lidzbarskiego” – wytyczona została na trasie 35-kilometrowego fragmentu linii umocnień dawnych Prusów Wschodnich. Umocnienia te powstały w latach 30. XX w. Fragment linii umocnień przebiega przez tereny leśne na północ od Lidzbarka i Ornety. Składa się na niego ok. 250 budowli, w tym 204 schrony. Sama ścieżka, położona na terenie Nadleśnictwa Orneta, liczy ok. 1,5 km długości, a na jej trasie znajduje się 12 tablic informacyjnych. Lidzbark Warmiński – krótko historycznie Na ziemiach tych już w średniowieczu istniała staropruska osada Lecbar, która w XIII w. została podbita przez Krzyżaków. W kolejnych latach Prusowie próbowali odbić osadę, lecz od 1274 r. znalazła się definitywnie w rękach krzyżackich. W latach 50. XIII w. teren ten znalazł się we władaniu pierwszego biskupa diecezji warmińskiej, Anzelma. Trzeci biskup warmiński, Eberhard z Nysy, nadał osadzie w 1308 r. prawa miejskie. W XIV w. w widłach Łyny i Symsarny powstał murowany zamek, zbudowany przez biskupa Jana z Miśni, a taże mury miejskie, wodociąg, ratusz, kościół i szpital. Miasto z kolei zostało zaludnione przez osadników ze Śląska. Od 1350 r. Lidzbark stanowił siedzibę biskupów warmińskich. W 1410 r. wojska wystawione przez biskupa warmińskiego Henryka Vogelsanga zostały rozbite w bitwie pod Grunwaldem. W 1440 r. Lidzbark Warmiński przystąpił do opozycyjnego wobec Krzyżaków Związku Pruskiego, a od 1466 r. wraz z resztą Warmii znalazł się na terytorium Rzeczypospolitej. W XVII i XVIII w. Lidzbark przeżywał najazdy wojsk szwedzkich, a król Szwecji Karol XII spędził tu nawet zimę w 1703 r. W latach 1767-1795 biskupem warmińskim był Ignacy Krasicki, ostatni biskup rezydujący w Lidzbarku. W okresie rozbiorowym Lidzbark Warmiński znalazł się na terytorium Królestwa Prus. W 1807 r. pod miastem miała miejsce bitwa, podczas której wojska Napoleona pokonały oddziały prusko-rosyjskie. Podczas I wojny światowej w okolicach Lidzbarka funkcjonował duży obóz jeniecki. Po II wojnie światowej miasto wróciło do Polski, jednak przejście Armii Czerwonej spowodowało jego zniszczenie w 80%, co objęło również zabytkową Starówkę, nigdy nieodbudowaną. Zachował się jedynie Zamek Biskupów Warmińskich, Wysoka Brama oraz pozostałości murów miejskich. W okresie powojennym miasto zostało zaludnione przez ludność z Kresów i centralnej Polski.